Düğün sırasında takılan ziynet eşyaları kime aittir ?
Evlilik, iki kişinin aile kurmak üzere kanunların uygun gördüğü şekilde,ruhen ve bedenen ömür boyu sürecek şekilde bir araya gelmesidir. Ancak güzel başlayan her evlilik, başlarda umulduğu gibi iyi devam etmeyebiliyor. Zaman içinde, tarafların artık birbirlerine sevgi ve saygısının kalmadığı, taraflardan birinin evlilik birliğinin veya toplumun kendisine yüklediği görevleri yerine getiremediği durumlarda yada evlilik birliğinin devamında taraflar ve toplum için içinde fayda kalmadığı hallerde,genel sebep olarak “şiddetli geçimsizlik” gerekçesi boşanma davaları açılmaktadır. Tarafların birbirlerine olan sadakat yükümlülüğünün ihmali, zina, taraflardan birinin akıl hastalığına tutulması ve iyileşemeyecek durumda olması, hayata kast, birinin diğerine kötü muamelede bulunması, eşlerden birinin haysiyetsiz hayat sürmesi,eşlerden birinin suç işlemesi gibi özel sebepler boşanma nedeni olabilmektedir.
Evlillik birliğin üzerinden en az bir yıl geçmiş ve taraflar bütün konularda anlaşmış ise, yani kısaca taraflar anlaşmalı boşanma davası açmış ise sorun yoktur.
Ancak boşanma konularında anlaşma sağlanamamış ise, çekişmeli boşanma davası denilen bir süreç başlamaktadır.
İşte bu tür davalarda boşanma, velayet,nafaka gibi konular yanında ülkemizde örf ve adetler gereği düğün sırasında takılan takılar ile ilgili ihtilaflarda davanın içinde bir başlık olarak yer almaktadır.
Düğün sırasında takılan ziynet eşyalarının kime ait olduğu sorusu, boşanma davalarındaki en çok tartışılan konularından biri olduğu gibi,bazen evliliğin devamı süresinde de eşler arasında ihtilaf konusu olabilmektedir. Eşlerden koca, bir kısım sebepler ile eşinden ziynetleri talep ettiğinde, eşinin olumsuz tavır takınması sonucu, ziynetlerde kendisinin de yasal anlamda hakkı bulunduğu inancı ile bir kısım zorlamalara başvurmakta , sonuçta boşanma davasına dahi giden bir geçimsizlik süreci başlatmaktadır.
Takı töreni bizde neredeyse düğünlerin olmazsa olmaz bir adetidir. Farklı şekillerde gerçekleştirilen bu tören sırasında davetliler, bilezik,altın, nakit para, gerdanlık vs. gibi maddi değer taşıyan hediyeleri gelin ve damada takmaktadır.
İşte bu takıların kime ait olduğu konusu evlililik birliği ve boşanma sırasında genelde ihtilaf konusu olmaktadır. Düğünde kadına takılan takılar kime aittir? Bu sorunun cevabı mevcut durumda çok net olup ,düğün sırasında kadına takılan takıların, kadına ait olduğu şüphesizdir.Bir çok Yargıtay kararında da bu husus vurgulanmıştır.(1) Evlilik aşamasında ve boşanma halinde bunları geri verme yükümlülüğü olmadığı gibi paylaşım da söz konusu değildir.Edinilmiş mallara katılma rejimi açısından bakıldığında bunların kadına ait kişisel mal sayılması gerekir.Düğün sırasında erkek tarafının, kadına yani geline taktığı takılar bağış niteliğindedir.
Peki düğün sırasında erkeğe takılan takılar kime aittir? İşte bu durumda çıkan ihtilaflarda yapılacak iş, öncelikle o yöredeki örf ve adete bakılması gerekir. Bir çok yörede takı erkeğe de, kadına da takılsa, ziynet eşyalarının tümü kadına takılmış sayılmaktadır.Ancak örf ve adet erkeğe takılan takıların, erkeğe ait olmasını gerektiriyorsa bu takıların erkeğe ait olduğunu kabul etmek uygun olacaktır.(2)
Av.Muhammet Özer (3)
(1)Yargıtay 4.HD. E. 2002/10498 – K. 2003/770 – T. 27.1.2003, Yargıtay 4.HD E:2004/6794 -K:2005/157
T:24.01.2005, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu E. 2004/13-73- K. 2004/29 -T. 28.1.2004
(2)Yargıtay 2.HD. E. 1995/10121 – K. 1995/11061 T. 26.10.1995
(3)İstanbul barosu Avukatlarından